Obrzędy sakramentu małżeństwa – liturgia
Prezentowane poniżej teksty liturgiczne stanowią wybór z podręcznika „Obrzędy sakramentu małżeństwa dostosowane do zwyczajów diecezji polskich” zatwierdzonego przez Konferencję Episkopatu Polski. Komentarze natomiast odnoszą się już tylko do sakramentu małżeństwa sprawowanego w naszym kościele parafialnym pod wezwaniem św. Apostołów Piotra i Pawła przy ulicy Grodzkiej w Krakowie.
Oprawę muzyczną uroczystości (wybór pieśni, utworów instrumentalnych oraz udział zespołów muzycznych) należy odpowiednio wcześniej uzgodnić z naszym Organistą.
- Ceremonia ślubna w języku polskim: Obrzędy sakramentu małżeństwa
- Czytania w języku polskim: Liturgia słowa
- Ceremonia ślubna w języku angielskim: The Rite of Marriage
- Czytania w języku angielskim: Liturgy of the Word
Przed ceremonią ślubną
Świadkowie ślubu – na 20 min. przed rozpoczęciem uroczystości – przynoszą do zakrystii obrączki, kartki od spowiedzi Narzeczonych oraz (prezentując swoje dowody osobiste lub paszporty) podpisują dokumenty związane z małżeństwem. Do zakrystii powinny także przyjść wszystkie osoby, które będą zaangażowane w liturgię.
Obrzędy wprowadzające
Liturgia rozpoczyna się od procesji wejścia oraz powitania Młodej Pary i Gości, po czym wszyscy zgromadzeni śpiewają pieśń mszalną.
Znak krzyża i pozdrowienie
Akt pokuty
Kolekta
Módlmy się.
Boże, Ty uświęciłeś związek małżeński przez tak wzniosły sakrament, że stał się obrazem mistycznego związku Chrystusa z Kościołem, spraw, aby ci nowożeńcy, którzy z wiarą przyjmują ten sakrament, przez całe życie urzeczywistniali to, co on wyraża. Przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa, który z Tobą żyje i króluje, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.
Po tej modlitwie wszyscy siadają.
Liturgia słowa
Liturgia słowa odbywa się w zwykły sposób, jak podczas każdej Mszy św.
Teksty czytań ślubnych do wyboru ».
I czytanie
Psalm responsoryjny
Podczas śpiewu Alleluja przed Ewangelią wszyscy powstają.
Śpiew Alleluja
Ewangelia
Homilia
Po homilii wszyscy wstają. Jeśli jest przewidziane wyznanie wiary (np. w niedziele), odmawia się je po homilii.
Liturgia sakramentu
Pytania przed wyrażeniem zgody małżeńskiej
Kapłan zaprasza narzeczonych by podeszli bliżej do ołtarza i zwraca się do nich w następujących słowach:
[N.] i [N.], wysłuchaliście słowa Bożego i przypomnieliście sobie znaczenie ludzkiej miłości i małżeństwa. W imieniu Kościoła pytam was, jakie są wasze postanowienia.
Następnie zadaje im pytania dotyczące (1) dobrowolnej zgody na małżeństwo, (2) woli wytrwania w wierności oraz (3) gotowości na przyjęcie i wychowanie potomstwa.
[N.] i [N.], czy chcecie dobrowolnie i bez żadnego przymusu zawrzeć związek małżeński?
Narzeczeni: Chcemy.
Czy chcecie wytrwać w tym związku w zdrowiu i w chorobie, w dobrej i zlej doli, aż do końca życia?
Narzeczeni: Chcemy.
Czy chcecie z miłością przyjąć i po katolicku wychować potomstwo, którym was Bóg obdarzy?
Narzeczeni: Chcemy.
Hymn do Ducha Świętego
Kapłan mówi:
Prośmy Ducha Świętego, aby uświęcił ten związek i dał narzeczonym łaskę wytrwania. Niech ich miłość przez Niego umocniona, stanie się znakiem miłości Chrystusa i Kościoła.
Wszyscy stojąc śpiewają trzy zwrotki hymnu do Ducha Świętego.
1. O Stworzycielu, Duchu, przyjdź,
Nawiedź dusz wiernych Tobie krąg.
Niebieską łaskę zesłać racz
Sercom, co dziełem są Twych rąk.
Z następnych zwrotek wybiera się jedną:
2. Pocieszycielem jesteś zwań
I Najwyższego Boga dar.
Tyś namaszczeniem naszych dusz,
Zdrój żywy, miłość, ognia żar.
3. Ty darzysz łaską siedemkroć,
Bo moc z prawicy Ojca masz.
Przez Boga obiecany nam,
Mową wzbogacasz język nasz.
4. Światłem rozjaśnij naszą myśl,
W serca nam miłość świętą wlej
I wątłą słabość naszych ciał
Pokrzep stałością mocy Twej.
5. Nieprzyjaciela odpędź w dal
I Twym pokojem obdarz wraz.
Niech w drodze za przewodem Twym
Miniemy zło, co kusi nas.
Zawsze śpiewa się zakończenie:
6. Daj nam przez Ciebie Ojca znać,
Daj, by i Syn poznany był.
I Ciebie, jedno tchnienie Dwóch,
Niech wyznajemy z wszystkich sił. Amen.
Zawarcie małżeństwa
Kapłan zwraca się do narzeczonych, aby wyrazili zgodę małżeńską:
Skoro zamierzacie zawrzeć sakramentalny związek małżeński, podajcie sobie prawe dłonie i wobec Boga i Kościoła powtarzajcie za mną słowa przysięgi małżeńskiej.
Narzeczeni zwracają się do siebie i podają sobie prawe dłonie. Kapłan wiąże je końcem stuły.
Narzeczony powtarza za kapłanem:
Ja, [N.], biorę ciebie, [N.], za żonę
i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską
oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci.
Tak mi dopomóż, Panie Boże wszechmogący, w Trójcy Jedyny,
i wszyscy Święci.
Następnie powtarza narzeczona:
Ja, [N.], biorę ciebie, [N.], za męża
i ślubuję ci miłość, wierność i uczciwość małżeńską
oraz że cię nie opuszczę aż do śmierci.
Tak mi dopomóż, Panie Boże wszechmogący, w Trójcy Jedyny,
i wszyscy Święci.
Potwierdzenie małżeństwa
Kapłan mówi:
„Co Bóg złączył, człowiek niech nie rozdziela” (Mt 19,6).
Małżeństwo przez was zawarte ja powagą Kościoła katolickiego potwierdzam
i błogosławię w imię Ojca i Syna, † i Ducha Świętego. Amen.
Kapłan usuwa stulą.
Błogosławieństwo obrączek
Pobłogosław, Boże, te obrączki, które poświęcamy † w Twoim imieniu; Spraw, aby ci, którzy będą je nosić, dochowali sobie doskonałej wierności, trwali w Twoim pokoju, pełnili Twoją wolę i zawsze się miłowali. Przez Chrystusa, Pana naszego.
Wszyscy: Amen.
Nałożenie obrączek
Kapłan mówi:
Na znak zawartego małżeństwa nałóżcie sobie obrączki.
Mąż nakłada na serdeczny palec żony obrączkę przeznaczoną dla niej, mówiąc:
[N.], przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności.
W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
Także żona nakłada na serdeczny palec męża obrączkę przeznaczoną dla niego, mówiąc:
[N.], przyjmij tę obrączkę jako znak mojej miłości i wierności.
W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
Modlitwa powszechna
Następuje modlitwa powszechna, czyli modlitwa wiernych.
Liturgia eucharystyczna
Do liturgii eucharystycznej, którą odprawia się w zwykły sposób, wprowadza się niżej wskazane zmiany.
W czasie obrzędu przygotowania darów śpiewa się pieśń eucharystyczną (1 zwrotka) lub wykonywany jest krótki utwór muzyczny.
Modlitwa nad darami
Przychyl się, Boże, ku naszym prośbom i przyjmij łaskawie dary, które składamy za wiernych Twoich złączonych świętym węzłem małżeństwa; niech ta sakramentalna Ofiara umocni ich we wzajemnej miłości i utrwali ich miłość ku Tobie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Prefacja
Wybiera się jedną z trzech własnych prefacji (poniżej III prefacja – Małżeństwo znakiem miłości Bożej)
Zaprawdę, godne to i sprawiedliwe, słuszne i zbawienne, abyśmy zawsze i wszędzie Tobie składali dziękczynienie, Panie, Ojcze święty, wszechmogący, wieczny Boże.
Ty zechciałeś obdarzyć człowieka, stworzonego z Twej ojcowskiej dobroci, taką godnością, że w małżeńskiej wspólnocie życia utrwaliłeś prawdziwy obraz Twojej miłości. Z miłości bowiem stworzyłeś człowieka i ciągle go wzywasz, aby kierował się jej prawami, bo chcesz mu dać udział w Twojej wiecznej miłości. Święty sakrament małżeństwa, który jest znakiem Twego miłowania, uświęca wzajemną miłość ludzką; przez naszego Pana, Jezusa Chrystusa.
Przez Niego z Aniołami i wszystkimi Świętymi głosimy Twoją chwałę, razem z nimi wołając: Święty, Święty, Święty…
Modlitwa eucharystyczna
W modlitwach eucharystycznych 1-3 odmawia się specjalną modlitwę wstawienniczą.
Pamiętaj, Boże, o nowożeńcach [N.] i [N.] Ty doprowadziłeś ich do dnia zaślubin, pozwól im cieszyć się upragnionym potomstwem i w swojej dobroci obdarz ich długim życiem.
Błogosławieństwo nowożeńców
Po „Ojcze nasz” kapłan opuszcza modlitwę „Wybaw nas…” i udziela błogosławieństwa nowym małżonkom (II forma).
Módlmy się do Boga za tych zaślubionych, którzy zawierając związek małżeński, zbliżają się do ołtarza, aby posileni Ciałem i Krwią Chrystusa złączyli się na zawsze we wzajemnej miłości.
Wszyscy stojąc modlą się przez chwilę w milczeniu, po czym tylko Nowożeńcy klękają.
Ojcze Święty, Ty stwarzając człowieka na swój obraz i podobieństwo, powołałeś do istnienia mężczyznę i kobietę, aby jako mąż i żona, złączeni w jedno ciałem i duszą, spełniali w świecie swoje posłannictwo.
Prosimy Cię, Boże, ześlij swoje błogosławieństwo na tych nowożeńców [N.] i [N.] i wlej w ich serca moc Ducha Świętego. Spraw, Panie, aby żyjąc w tej sakramentalnej wspólnocie, którą dziś zapoczątkowali, obdarzali się wzajemnie miłością i świadcząc w ten sposób, że jesteś wśród nich obecny, stanowili jedno serce i jedną duszę.
Udziel im też pomocy, Panie, aby dom, który zakładają, podtrzymywali wspólnym wysiłkiem a swoje dzieci, wychowane w duchu Ewangelii, przygotowali do wspólnoty z Tobą w niebie.
Błogosław swojej służebnicy, [N.], aby pełniąc zadania małżonki i matki, czystą miłością swój dom ożywiała, a zawsze życzliwa i dobra, była jego ozdobą.
Błogosław też swemu słudze, [N.], niechaj dobrze wypełnia obowiązki wiernego męża i troskliwego ojca.
Ojcze Święty, spraw, aby ci, którzy wobec Ciebie zawarli małżeństwo i pragną teraz przystąpić do Twego stołu, radowali się w wieczności udziałem w obiecanej im uczcie niebieskiej. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Po słowach „Przekażcie sobie znak pokoju” małżonkowie i wszyscy obecni przekazują sobie znak pokoju i miłości.
Nowożeńcy mogą przyjąć Komunię świętą pod obiema postaciami.
W czasie udzielania Komunii św. śpiewa się pieśń eucharystyczną lub wykonuje odpowiedni utwór muzyczny.
Modlitwa po Komunii św.
Wszechmogący Boże, mocą tej ofiary, podtrzymuj z ojcowską dobrocią związek, który ustanowiłeś w swojej opatrzności. Niech ci nowożeńcy przez Ciebie złączeni świętym węzłem i posileni jednym Chlebem i z jednego kielicha, żyją zgodnie, wierni jednej miłości. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Obrzęd rozesłania
Kapłan udziela uroczystego błogosławieństwa nowożeńcom i ludowi. (I forma)
Bóg Ojciec niech was zachowa w miłości wzajemnej i zgodzie,
aby pokój Chrystusowy w was zamieszkał i stale przebywał w waszym domu.
Wszyscy: Amen.
Bądźcie szczęśliwi jako rodzice i ciesząc się życzliwością przyjaciół,
żyjcie z ludźmi w prawdziwym pokoju.
Wszyscy: Amen.
Wśród świata bądźcie świadkami, że Bóg jest miłością,
aby stroskani i ubodzy, doznawszy waszej pomocy,
przyjęli was kiedyś z wdzięcznością do wiekuistego domu Boga.
Wszyscy: Amen.
Was wszystkich, tutaj zgromadzonych, niech błogosławi Bóg wszechmogący,
Ojciec i Syn, † i Duch Święty.
Wszyscy: Amen.
Po końcowym błogosławieństwie i ksiądz wręcza Młodym dokumenty kościelne i cywilne, po czym oni wychodzą z kościoła przy muzyce organowej.
Po wyjściu z kościoła
Prosimy Nowożeńców, aby ceremonię życzeń organizowali w miejscu przyjęcia weselnego. Jeśli z ważnych względów życzenia będą przyjmować przed kościołem, prosimy uczestników zaślubin, aby nie burzyli świętości chwili i miejsca obsypując na dziedzińcu kościelnym Młodą Parę (ryżem, kwiatami, konfetti etc.). Gdyby Nowożeńcy nie mogli zagwarantować odpowiedniego zachowania Gości prosimy o przyjmowanie życzeń na Placu św. Marii Magdaleny.